عضو هیات مدیره تعاونی چاپخانهداران با اشاره به عدم مدیریت صحیح در سطح کلان عنوان کرد: صنعت چاپ در بدترین وضعیت است!
حمید غفاری در پاسخ به ارزیابی وضعیت صنعت چاپ در سال جاری اظهار داشت: با توجه به اینکه صنعت چاپ بسیار گسترده است، ابعاد بسیاری را باید در این ارزیابی در نظر گرفت. ارزیابی وضعیت صنعت چاپ منوط به ارزیابی وضعیت مقررات واردات و صادرات، الزامات قانونی، مقررات دست و پاگیر و از رده خارج وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تداخل بخش دولتی و خصوصی و بدنه کارگری این صنعت است بنابراین اگر بخواهم با در نظر گرفتن همهی این ابعاد یک جمله از وضعیت صنعت چاپ بگویم این است که با توجه به رکود کامل کاری، بی سر و سامانی صنف، عدم تعهد متولیان دولتی و بی برنامهگی آنها، این صنعت در بدترین وضعیت است!
وی ادامه داد: علی رغم اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی این صنعت شناخته میشود باید گفت صنف ما متولی ندارد. در واقع صرفا وجود یک متولی مشکل را حل نمیکند. قرار نیست متولی فقط بر بدنه یک صنف نظارت داشته باشد، نقش ولی در همه امور ولایت جاری و ساری است و باید با نگاه حمایتی پاسخگو مشکلات باشد.
عضو هیات مدیره تعاونی چاپخانهداران با اشاره به عدم مدیریت صحیح در سطح کلان افزود: متاسفانه متولیان دولتی ما در بخش رفع مشکلات و نیازها پاسخگو نیستند اما در فشار و کنترل و گرفتن پول و مالیات و عوارض همه مسئول درجه یک هستند. با توجه به این شرایط از این معادله توقع چه خروجی میتوان داشت؟ مسلما با وجود این مشکلات وضع صنعت بهتر که هیچ بدتر خواهد شد!
وی در خصوص ارزیابی میزان سرمایهگذاری در صنعت چاپ بیان کرد: بخشی از مشکلات کسبی ما جهانی است و نباید این موضوع را انکار کرد. اوضاع اقتصادی بینالمللی خوب نیست لذا این نا به سامانی اقتصادی در کشورهای پیشرفته هم کم و بیش وجود دارد و ما هم جدا از از این وضعیت نیستیم. ولی در واقع باید گفت بخش عمده مشکلات ما در کسب و کار و سرمایهگذاری مربوط به جریانات داخلی و عدم مدیریت و برنامه ریزی صحیح است.
وی با اشاره به تبعات افزایش نرخ ارز گفت: اولین تاثیر افزایش نرخ ارز در تولید که در این یکسال اخیر شاید به 20 درصد یا 25 درصد هم رسید در واردات مواد اولیه است. صنعت چاپ صنعتی است که عمدهی قطعات و مواد مصرفی آن وادراتی است بنابراین با توجه به عدم ثبات در نرخ ارز، ریسک سرمایه گذاری در این صنعت بسیار بالا میرود لذا با وجود این فضا توقع سرمایهگذاری در این صنعت توقع درستی نیست. این عدم ثبات، تابع قیمت گذاری را مدام در حال تغییرقرار میدهد.
غفاری همچنین توضیح داد: عمده سرمایهگذاریهایی که در صنعت چاپ صورت گرفته است مربوط به بخش دولتی، نیمه دولتی و شبه دولتی است. با توجه به وضع موجود بخش خصوص بسیار به ندرت توان سرمایهگذاری در این صنعت را دارد مگر آنکه یک ارتباط و وابستگی به لحاظ تامین کار داشته باشد، در غیر این صورت از نظر اقتصادی این معادله درست نیست و این سرمایهگذاری برگشت معقول و منطقی نخواهد داشت. متاسفانه این فضای توسعه صنعتی ما است!
این فعال صنعت چاپ در در پاسخ به اینکه چرا در ورود تکنولوژی صنعت چاپ در ایران شاهد تغییرات چشمگیری نبودهایم گفت: یک بخش به نقدینگی و وضع اقتصادی و شرایط بازار و بخش دیگری هم به سرمایهگذارهای خارجی و صاحبان تکنولوژی مربوط میشود. در حال حاضر طبق تسهیلاتی که جزو اصول اولیه تجارت بینالملل در کل دنیا است، کمپانیهای بزرگ، ماشین را با استفاده از اعتبار نمایندگی یا بانک به صورت اقساط در اختیار تولیدکننده میگذارند و پول ماشین را در طول چندین سال مستهلک میکنند در حالی که ما امکان بهرهمندی از این تسهیلات را نداریم به این دلیل که هیچ نمایندگی با عدم ثبات شرایط اقتصادی ما حاضر به ریسک نیست.
وی همچنین ادامه داد: در مورد وام ارزی هم وضعیت مشخص است. بسیاری از فعالان صنعت بودند که وام ارزی گرفتند و به خاک سیاه نشستند به این دلیل که قیمت ارز ثبات ندارد.
وی همچنین با اشاره به عدم تسهیلات بانکی گفت: با توجه به بهرههای بانکی، بخش خصوصی توان گرفتن وام از بانک را ندارند. وامهایی با بهرههای به ظاهر 24 درصد که تا به نتیجه برسند اگر بالای 30درصد نشوند کمتر نخواهند شد! بانک ها با فرمولهایی که هیچکس از آن سر در نمیآورد اول سود خود را حساب میکنند و بعد از اینکه سودشان مستهلک شد قیمت ماشین را از وام کم میکنند! کجای دنیا از یک تولیدکننده و کارافرین اینطور حمایت میشود!
حمید غفاری با اشاره به اهمیت روزافزون صنعت چاپ عنوان کرد: فعالیت شمار زیاد چاپخانهها در سطح نشان دهنده آن است که چاپ صنعتی فعال، پویا و فراگیراست. به هر حال نیازی وجود داشته که این تعداد چاپخانه تاسیس شده است. در حال حاضر هیچ کالایی نیست که به چاپ و بستهبندی نیاز نداشته باشد حتی در بازار الکترونیک هم نیاز به چاپ وجود دارد. همه عرصهها درگیر این صنعت هستند و با پیشرفت تکنولوزی این نیاز بیشتر میشود ولی کمتر نخواهد شد.
این فعال صنعت چاپ در خصوص امضا تفاهمنامه بین دو وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: در مورد تفاهمنامه باید ابتدا به این سوالات پاسخ داد که دلیل و انگیزه از این تفاهنامه چه بود؟ بخش دولتی خواهان این واگذاری بوده است یا بخش خصوصی مشتاق؟ با توجه به اینکه این موضوع بحث جدیدی نبوده است چرا الان این اتفاق افتاده است؟ مکانیسم اجرایی آن به چه شکل است؟ آیا برای از سرباز کردن این اقدام انجام گرفته است یا یا برای حل مشکل ؟
وی همچنین گفت: سر منشاء اصلی نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر چاپخانهها به سالهای اولیه انقلاب باز میگردد. با توجه به تبلیغ و نشر افکار از طریق کتاب و مجله باید به دلیل حاشیههای امنیتی نظارت و کنترل بر چاپخانهها از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد صورت میگرفت ولی این فضا بعد از گذشت یک دهه بعد از دفاع مقدس کمرنگ شد.
غفاری در ادامه افزود: این فضای سیاسی بعد از گذشت یک دهه بعد از دفاع مقدس کمرنگ شد ولی نه تنها تغییری در موضع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت نگرفت بلکه کنترلهای این وزارتخانه هم در زمینه محتوا و هم در زمینه سخت افزاری و ماشینآلات بیشتر شد و این در حالی بود دلیلی برای امنیتی کردن این صنعت نبود!
عضو هیات مدیره تعاونی چاپخانهداران در خصوص انگیزه وزارت ارشاد برای عدم واگذاری صنعت چاپ در سالهای گذشته اظهار داشت: دلیل آن سوبسیدهای بسیار کلانی بود که به عنوان نشر برای خرید کاغذ و مقوا در اختیار وزارت ارشاد قرار میگرفت. با توجه به اخلاف قیمت کاغذ دولتی و آزاد این موضوع در واقع به عنوان یک اهرم قدرت در دست متولیان بود تا با رانت ایجاد شده منبع درآمدی داشته باشند. به همین دلیل تعداد مجوزهای صادر شده از چند صد به چندین هزار رسید که بسیاری از آنها تنها در حد مجوز و در واقع سوری بودند.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر دو انگیزه که وزارت ارشاد را به سمت واگذاری صنعت چاپ سوق داده است، عدم سوبسید کاغذ و دیگری عدم نیروهای متخصص در این حوزه است چرا که با توجه به عدم سوبسید، اهرم قدرت و منبع درآمد خود را از دست داده و با عدم نیروهای متخصص به لحاظ اجرایی با مشکلات عدیدهای مواجه است. با توجه به این وضعیت صنعت چاپ نه تنها دیگر منبع درآمد نیست بلکه صنعتی سربار برای این وزارتخانه محسوب میشود.
غفاری با اشاره به عدم ضمانت اجرایی در تفاهنامه گفت: با توجه به اینکه هنوز آیین نامه به طور کامل تنظیم نشده است نمیتوان نظر قطعی درباره رفع مشکلات با امضا این تفاهنامه داد ضمن اینکه با توجه به منفک شدن بخش صنعتی معلوم نیست این وزاتخانه قرار است بر اساس چه مقرراتی این حوزه را مدیرت کند چرا که در مقابل چاپخانههای صنعتی چاپخانههایی هستند که به صورت صنفی در این حوزه مشغول به فعالیت هستند. چاپخانههای صنفی به دلیل ارتباط یومیه با مردم باید در شهر بمانند در صورتی که بر اساس ضوابط قانونی صنعت باید به عنوان بخش صنعتی از شهر خارج شوند بنابراین باید ابتدا اصلاح جزییات آییننامه توسط دو وزارتخانه انجام میشد.
عضو هیات مدیره تعاونی چاپخانهداران همچنین توضیح داد: منفک کردن بخش صنعتی مشکل حاد نبود چرا که بسیاری از چاپخانههای صنعتی ما پیش از این مجوز صنایع را داشتهاند. بهتر بود که بخش تصدیگری بر عهده اتحادیهها و نظارت بر بخشهای جزیی بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گذاشته میشد.