میتوان گفت فارغالتحصیلان رشته گرافیک اولین جرقههای ایجاد این رشته را به وجود آوردند. خیلی از طراحان گرافیک برای چاپ آثارشان احتیاج داشتند با صاحبان چاپخانهها در تعامل باشند اما در ایران رشته چاپ به صورت تجربی آموخته میشد و علمی نبود و تعداد افرادی که در این رشته متخصص بودند و در خارج از کشور تحصیل کردهبودند زیاد نبودند در حالیکه گرافیستها برای چاپ آثارشان به افرادی متخصص احتیاج داشتند و این نیاز دانشگاهها را واداشت که به تدریج رشته چاپ را در میان رشتههای دیگر بگنجانند.
از چه سالی کرسی رشته چاپ در دانشگاه هنر دایر شد؟
از سال 82.
هدف اولیه ایجاد این رشته چه بود؟
میتوان گفت فارغالتحصیلان رشته گرافیک اولین جرقههای ایجاد این رشته را به وجود آوردند. خیلی از طراحان گرافیک برای چاپ آثارشان احتیاج داشتند با صاحبان چاپخانهها در تعامل باشند اما در ایران رشته چاپ به صورت تجربی آموخته میشد و علمی نبود و تعداد افرادی که در این رشته متخصص بودند و در خارج از کشور تحصیل کردهبودند زیاد نبودند در حالیکه گرافیستها برای چاپ آثارشان به افرادی متخصص احتیاج داشتند و این نیاز دانشگاهها را واداشت که به تدریج رشته چاپ را در میان رشتههای دیگر بگنجانند.
آیا این هدف تحقق یافته و کمکی به کیفیت گرافیک شد؟
بله. درحال حاضر رشته چاپ در دانشگاههای ما پل ارتباطی چاپ و گرافیک است. دانشجویان ما مکانیک ماشینهای چاپ نمیشوند و قرار نیست بعدها کارگر چاپخانه شوند و همچنین گرافیست هم نیستند بلکه هر دوی اینها را با هم میشناسند.
فارغالتحصیلان این رشته معمولا جذب چه مشاغلی میشوند؟
دانشجویان این رشته با دو رشته وسیع گرافیک و چاپ آشنا میشوند و در هر دو زمینه مطلع هستند. بنابراین میتوانند در طیف وسیعی از مشاغل بین این دو تخصص فعالیت کنند. بخشی از آنها که به گرافیک علاقهمندتر هستند پس از فارغالتحصیلی گرافیست و یا ناظرچاپ میشوند. بخشی هم که به رشته چاپ به صورت عملی علاقهمندند مدیر چاپخانه و یا مدیر برنامهریزی چاپخانه میشوند.
آیا جامعه ظرفیت پذیرش همه این فارغالتحصیلان را به عنوان نیروی کار دارد؟
در جامعه مشکلات زیادی وجود دارد و همه چیز ایدهآل نیست. ما هم ادعا نمیکنیم که دانشگاه ما کامل است و هیچ کمبودی ندارد ولی دانشجویان ما اکثرا جذب بازار کار میشوند و جامعه هم به آنها نیاز دارد.
فارغالتحصیلان این رشته نیاز دارند تا به صورت کاربردی و عملی، این رشته را بیاموزند آیا امکانات عملی و کارگاهی این رشته در دانشگاههای ما جوابگوی این نیاز هست؟
هر دانشگاهی در حد مختصری امکانات لازم را داراست و معمولا برای جبران کمبودهایی که در این زمینه وجود دارد از حمایت چاپخانهها استفاده میکنند. ما خودمان در دانشگاه هنر از کمک چاپخانههای بزرگ خیلی بهره میگیریم برای مثال در این سالها چاپخانه افست واقعا به ما کمک کرده و ما هرچقدر هم تشکر کنیم باز هم کم است.
آیا اینکه برای دروس کارگاهی و عملی از امکانات خارج از دانشگاه استفاده میشود مشکل ساز نیست؟
مسلما اگر همه امکانات در دانشگاه فراهم شود خیلی بهتر است. این مثل این است که پرسیده شود پیکان بهتر است یا بنز خوب جواب مشخص است اما وقتی توان مالی اجازه خرید بنز را ندهد باید به پیکان قانع بود. مسئله ما هم همین حالت را دارد. ما به اندازه بودجهای که داریم و به اندازه توانمان سعی میکنیم امکانات را برای آموزش در دانشگاه مهیا کنیم اما وقتی نمیتوانیم، بهترین کار این است که از خارج کمک بگیریم.
این مسئله برای چاپخانههایی که با شما همکاری میکنند مشکل ساز نیست؟
به هرحال این لطفی است از جانب آنها که بدون هیچ چشم داشتی تمام امکانات خودشان را در اختیار دانشجویان قرار میدهند. آنها درک کردهاند که جامعه به این رشته و این تخصص و نیاز دارد.
رشته چاپ در دوره کارشناسی در مجموع چند واحد عملی و کارگاهی وجود دارد؟
حدود 70 تا 80 واحد که شامل کارگاه چاپ افست، کارگاه گرافیک، کارگاه عکاسی، آزمایشگاه،
برای چه میزان از این تعداد واحد، شما در داخل دانشگاه امکانات دارید؟
در حال حاضر بهجز برای آموزش فلکسو، دیجیتال و هلیووگراوور برای سایر دروس عملی در داخل دانشگاه امکانات آموزش عملی وجود دارد.
کمی درباره کارگاهی که به تازگی در دانشگاه هنر تاسیس شده توضیح بدهید.
دانشگاه هنر حدود هشت سال پیش سه ماشین کاملا به روز و نو از آلمان خریداری کرد ولی متاسفانه جایی برای نصب آنها نداشتیم. بالاخره با دوندگیهای بسیار و همکاری جناب کشانفلاح رئیس دانشگاه هنر امسال موفق شدیم این کارگاه را راه اندازی کنیم.
آیا این کارگاه در داخل دانشگاه راهاندازی شده ؟
بله در داخل دانشگاه است.
اگر برای احداث آن در داخل دانشگاه جایی وجود داشت چرا زودتر اقدام نکردید؟
مکان دانشگاه هنر یکپارچه نیست بلکه چندقسمت مجزا است. یک بخش آن در خیابان مفتح شمالی واقع شده. بخش دیگری در ولیعصر و بخشی هم در کرج. واحد کرج به تمامی در اختیار دانشگاه هنر نبود و بخشی از آن متعلق به ارتش بود که با دوندگی بسیار بالاخره این بخش هم به دانشگاه هنر تعلق گرفت و محل سالن اجتماعات آن اختصاص یافت به کارگاه چاپ.
آیا این کارگاه جوابگوی تمام نیازهای دانشجویان هست؟
با این کارگاه در زمینه لیتوگرافی و افست هیچ مشکلی نداریم. اما در زمینه صحافی ما فقط ماشین منگنه و ... داریم که کافی نیست و همچنان برای آموزش صحافی باید از چاپخانههایی مثل افست کمک بگیریم.
آیا فکر میکنید در آینده دانشگاه هنر میتواند این امکان را برای سایر دانشگاههایی که رشته چاپ دارند فراهم کند تا از این کارگاه استفاده کنند؟
الآن نمیتوانم در این مورد اظهار نظری کنم. ولی فکر میکنم با توجه به اینکه دانشگاه هنر دولتی است و ما همه دانشجویان کشور را دانشجویان خودمان میدانیم بتوانیم با برنامهریزی و مشورت در آینده نزدیک بتوانیم به دانشجویان سایر دانشگاهها هم خدمات کارگاهی ارائه کنیم.